“Northern Ireland—I Come from Here”: Glenn Patterson, a Novelist and Citizen in Pursuit of a “Non-Tribal” Identity

Northern Ireland’s socio-political milieu over recent decades “pressured” its residents to affiliate with one of the two strongly antagonizing identities. In 1998, the Good Friday Agreement was signed to terminate the conflict between the Catholic/ Nationalist and Protestant/Unionist side. The primary aim of that settlement was to establish a solid collective framework for securing mutual coexistence, but more importantly it endorsed the idea of a regional (reformed) identity to be shared by both communities. And inasmuch as the aforementioned societal consensus has been institutionalized, even if only on the very rudimentary level, then bidding farewell to political/religious (almost sectarian) sympathies has turned to be far more difficult. Glenn Patterson stands among those home-grown writers who have been struggling with the burden of such troublesome identity formations. Therefore, the paper’s main focus is to explore the setbacks Patterson and the like face when trying to acknowledge a distinctly new character of Northern Irishness. In doing so, he highlights that the sine qua non of any potential success consists in deconstructing/defying the deep-seated divisions of the Troubles. Mindful of the journal’s thematic frame of a timely consideration of the “Recovered Territories,” I intend to depict Patterson as an individual/author/citizen whose artistic endeavor has been constantly gravitating towards reclaiming the ground for [re]building he Northern Irish identity, and replacing the well-known (Catholic-Protestant/ Irish-British) dichotomies. Drawing upon two collections of Patterson’s non-fiction accounts, Lapsed Protestant from 2006 and Here’s Me Here from 2016, my article concentrates upon both the hopes and obstacles manifested during the post-Troubles context of an attempted tropism towards a more neutral/non-politicized Northern Irish identification, in hopes that the similar dynamics may also shed light upon the Polish context.Społeczno-polityczne otoczenie Irlandii Północnej na przestrzeni ostatnich dekad „wymusiło” na swoich obywatelach opowiedzenie się po jednej ze stron antagonizującego konfliktu tożsamościowego. W roku 1998 zostało podpisane Porozumienie Wielkopiątkowe, którego celem było zakończenie konfliktu pomiędzy stroną katolicko-nacjonalistyczną a stroną protestancko-unionistyczną. Ta ugoda służyła stworzeniu trwałych, kolektywnych ram dla zabezpieczenia wzajemnej koegzystencji, co ważniejsze jednak, stanowiła wsparcie dla idei regionalnej tożsamości (jej przemodelowanego formatu), która miała być punktem odniesienia dla obu społeczności. O ile wyżej wzmiankowany społeczny konsensus został zinstytucjonalizowany, nawet jeśli tylko na podstawowym poziomie, o tyle pożegnanie się z politycznymi/religijnymi (wręcz sekciarskimi) afiliacjami okazało się dużo trudniejsze. Glenn Patterson sytuuje się pośród tych lokalnych pisarzy, którzy podejmują walkę z dziedzictwem uciążliwych formacji tożsamościowych. Stąd też głównym celem tego artykułu jest przedstawienie przeszkód, z jakimi tacy autorzy jak Patterson muszą się mierzyć, gdy celem staje się wsparcie dla nowego północno-irlandzkiego rysu tożsamościowego. Czyniąc to, Patterson uznaje dekonstrukcję/odrzucenie głęboko zakorzenionych podziałów z epoki „the Troubles” (tłumaczone na język polski na dwa sposoby: ‘kłopoty’ oraz ‘niepokoje’) za warunek konieczny wszelkich pozytywnych/konstruktywnych zmian. Mając na uwadze tematyczne ramy tego wydania „Porównań”, którego celem jest współczesna refleksja nad kwestią Ziem Odzyskanych, pozwalam sobie przedstawić Pattersona nie tylko jako autora, ale także obywatela, którego artystyczny wysiłek jest ukierunkowany na odzyskanie terytorium w celu (prze)budowy tożsamości Irlandii Północnej i zastąpienia ugruntowanych (katolicko-protestanckich/brytyjsko-irlandzkich) dychotomii. W oparciu o jego dwa zbiory esejów/relacji o charakterze niefikcyjnym, zatytułowanych Lapsed Protestant (2006) i Here’s Me Here (2016), w poniższej analizie uwaga zostaje skoncentrowana na nadziejach autora i przeszkodach, które uwypukla w swych tekstach w kontekście tematyki promującej bardziej neutralną/niespolityzowaną północno-irlandzką tożsamość. Być może opis dynamiki tych dylematów tożsamościowych pozwoli nam spojrzeć z innej, raczej niespodziewanej perspektywy również na kontekst polski